هو

لزوم پرهیز از اندیشه قارونی 

وجود مبارک عیسای مسیح در بیان آمدن پیامبر اکرم به مسیحیان عصرش فرمود: مٌبَشِّراً بِرَسُولٍ یَأتِی مِنْ بَعدِ اسْمُهُ اَحمَد(1)، من بشارت می‌دهم که او دارد می آید، او نزدیک است.

وجود مبارک عیسای مسیح در بیان آمدن پیامبر اکرم به مسیحیان عصرش فرمود: مٌبَشِّراً بِرَسُولٍ یَأتِی مِنْ بَعدِ اسْمُهُ اَحمَد(1)، من بشارت می‌دهم که او دارد می آید، او نزدیک است.بشارت مال چیزی است که حرف نو دارد، مطلب جدید دارد. اگر کسی یک کتابی را خوانده، سطح آن کتاب، مطالب آن کتاب، پیام آن کتاب در درجه 10 از علم است. یک کتاب دیگری هم همتای این باشد که در درجه 10 باشد، دیگر جای بشارت نیست‌؛ چون چیز جدیدی نیست، هم سطح این است، همتای این است، هم وزن این است. امّا اگر یک مطلب تازه‌ای، یک مطلب نوئی، یک فکر جدیدی در آن کتاب تازه باشد، جای بشارت است. می گویند: آنچه را که شما خواندید درجه 10 بود و الآن من به شما مژده می دهم یک مقاله‌ای نوشته شده، یک کتابی نوشته شده که درجه علمی‌اش 20 است، اینجا جای بشارت است ! اگر قرآن در سطح انجیل و تورات بود که جای بشارت نبود ! تبشیر برای حرف تازه است، برای مطلب جدید است، برای فکر تازه است.

منّت الهی بر مسلمانان به واسطه بعثت رسول خدا (ص)

وقتی ذات مقدّس رسول گرامی‌(ص) ظهور می‌کند، ذات أقدس إله با جلال و شکوه از او نام می برد: لَقَدْ مَنَّ اللهُ عَلَی المُؤمِنینَ اِذْ بَعَثَ فِیهِمْ رَسُولاً مِنْ اَنفُسِهِمْ یَتلُوا عَلَیهِم آیاته و یُزَکّیهِم ویُعَلِّمُهُم الکتاب (2). ما منّت نهادیم، منّت نهادیم نه یعنی لساناً ما آن‌ها را ممنون کردیم، گفتیم ما شما را ممنون می کنیم ! اَلمِنَّه هِیَ النِّعمَهُ العُظمی‌؛ نه یعنی زبانی ممنونشان کردیم! آن نعمت بزرگ را می گویند: «منّت». هر نعمتی منّت نیست ! شمس و قمر نعمت است، ولی منّت نیست‌؛ وحی و نبوّت نعمت است، چون عُظمی است ومنّت است. لَقَدْ مَنَّ اللهُ عَلَی المُؤمِنین، این بر همه انسانهاست‌؛ رَحمَهٌ لِلعالَمین(3) که شد، مِنَّهً لِلعالَمین است‌؛ ولی در بین مردم جهان مؤمنانند که طرفی می‌بندند. این کتاب هُدَیً لِلنّاس(4) است، امّا متّقیانند که بهره می برند، می شود هُدَیً لِلمُتَّقین(5). این کتاب شِفاءً لِلنّاس(6) است، مُوعِظَهً لِلنّاس(7) است‌؛ امّا مؤمنانند که طرفی می‌بندند!

بهره مندی خصوصی مسلمانان از برکات نبی اکرم(ص)

وجود مبارک رسول گرامی‌(ص) مِنَّتً عَلَی النّاس است، ولی مؤمنین‌اند که بهره می برند ! فرمود: لَقَدْ مَنَّ اللهُ عَلَی المُؤمِنینَ اِذْ بَعَثَ فِیهِمْ رَسُولاً که از متن آنهاست‌، از بطن آنهاست. ذات أقدس إله دعاهای آن دو پیامبر بزرگ را، مستجاب شده به ما نشان می دهد. یعنی اگر یادتان باشد در مقطع اوّل آن دو پیامبر بعداز ساختن کعبه برای کعبه مدیر و متصدّی خواستند که رَبَّنَا وَ ابْعَثْ فِیهِمْ رَسُولاً مِنهُمْ یَتلُوا عَلِیهِمْ آیاتِکَ وَ یُزَکّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الکِتابَ وَ الحِکمَه‌؛ بعد فرمود: همان دعا‌ها را من به شما بشارتش را دادم، الآن خودش را به شما ارائه می کنم: لَقَدْ مَنَّ اللهُ عَلَی المُؤمِنینَ اِذْ بَعَثَ فِیهِمْ رَسُولاً مِنهُم‌ که این رسول ،آیات الهی را تلاوت می کند، جامعه را پاک می کند، جامعه را اهل حکمت می‌کند، جامعه را اهل کتاب الهی می کند‌؛ عقائد را، اخلاق را، فقه و حقوق را به جامعه می آموزاند، با سیره و سنّتش مردم را روشن می‌کند‌؛ وقتی حرکت می‌کند، نوری دارد یَمشِی بِهِ فِی النّاس است (8)؛ این جامعه به وسیله این پیامبر روشن می‌شود. پس وجود مبارک رسول گرامی‌(ص) یک عنصر عادی یا یک عالم عادی یا یک ولیّ عادی یا یک معصوم متعارف نیست که در یک عصر و مکانی ظهور کرده باشد‌؛ بلکه هزار‌ها سال انبیاء و اولیاء رویش کار کرده‌اند با نیایش و دعا، بعد در کتاب های انبیای گذشته خدای سبحان زمینه سازی کرده، جامعه را تشنه کرده، عده‌ای از بشر را تشنه کرده، مشتاق کرده‌؛ بعد به آخرین پیامبر قبل از وجود مبارک حضرت رسول اکرم یعنی وجود مبارک عیسای مسیح‌(ع) سمت تبشیر داد، فرمود: تو برو، بشارت بده که رسول خاتم دارد می آید، بعد خود رسول خاتم آمده‌؛ جهان را این فکر آزاد می کند.

ناسازگاری جسارت به مقدّسات ادیان الهی با آزادی و تمدّن

یک وقت است در شعار‌ها و تظاهرات انسان می گوید: سازمان ملل یا شورای امنیّت یا مجامع مللی ننگت باد، مرگت باد‌؛ این‌ها حرف های تظاهرات است، سرجایش حق است و باید با مشت گره کرده این حرف ‌ها را گفت. امّا یک وقت در یک مجلس علمی است مثل اینجا‌؛ سازمان ملل باید بداند، شورای امنیّت باید بداند، مجامع علمی باید بدانند که این کار نه با آزادی سازگار است، نه با حقوق بشر سازگار است، نه با دموکراسی سازگار است، نه با رشد و تمدّن و مُدرن بودن سازگار است ! یک کسی که مهد علم است و عدل، برای جهان همیشه حرف تازه دارد‌؛ آمده، گفته اینچنین نیست که قَدْ اَفلَحَ الیُومْ مَنِ اسْتَعلَی(9) بلکه قَدْ اَفلَحَ مَنْ تَزَکّی(10)، قَدْ اَفلَحَ مَنْ زَکّا‌ها(11). شعار‌ها را بردارید‌؛ شما با مردن نمی پوسید، شما با مردن از پوست بیرون می‌آئید. این 60 ـ 70 سال نسبت به ابد قابل قیاس نیست، خودتان را به زحمت نیندازید ! بعد از مرگ میلاد جدید است، هجرت جدید است. گرچه بدنتان به خاک می رود، ولی مرغ باغ ملکوتید، به جهان دیگر پرواز می کنید. حواستان جمع باشد، شما برای ابد خلق شدید، ابدیتتان را در یابید‌؛ این حرف ‌ها همیشه تازه است ! فرمود: در برابر این، نه جا برای شبهه است، نه برای آن ویروس است، نه جا برای هتک حرمت است ! اگر شما انسانیتتان را دریابید، همین است که رسول گرامی برای شما بهترین پیام را آورده است و بهترین ره توشه همین است که وجود مبارک آن حضرت آورده.

لزوم پرهیز از افکار استعماری و استکباری

فرمود: نگوئید قَدْ اَفلَحَ الیُومْ مَنِ اسْتَعلَی، بگوئید: قَدْ اَفلَحَ مَنْ تَزَکّی. نگوئید هر که زد و بند کرد و برد ،‌ برد‌؛ اینچنین نیست ! این حرف فرعون است که غرق شدن در انتظار اوست. مبادا فرعونی فکر کنید، مبادا قارونی حرف بزنید ! مخصوصاً حوزویان و دانشگاهیان بکوشند که همیشه موحدانه بیندیشند و موحدانه سخن بگویند. هیچ کس نگوید من خودم زحمت کشیدم و عالم شدم ! اگر کسی خدای ناکرده فکرش این بود، این قارونی می اندیشد‌؛ قارون هم همین حرف را می زد، بیش از این نمی‌گفت! می گفت: اِنَّمَا اُوتِیتُهُ عَلی عِلمٍ عِندِی(12)، من خودم زحمت کشیدم، مال پیدا کرده‌ام ! خیلی ‌ها تلاش و کوشش می کنند و به جائی نمی‌رسند‌؛ خیلی ‌ها می آیند به حوزه، به جائی نمی‌رسند‌؛ خیلی ‌ها برای دانشگاه دور خیز می‌گیرند، به جائی نمی‌رسند‌؛ خیلی ‌ها برای زر اندوزی تلاش می‌کنند، به جائی نمی رسند ! آن هم که به جائی می‌رسد، آزمون الهی است‌؛ به هر که داد حکمت است، به هر که نداد حکمت است. او حکیمانه کار می کند، عادلانه کار می‌کند، روی امتحان کار می‌کند. مبادا کسی بگوید من خودم زحمت کشیدم، به این مقام رسیدم !

هتک حرمت، موجب محرومیت از فیض رسول اکرم(ص)

متأسفانه جهان کنونی شاهد هتک حرمت ساحت قُدس وجود مبارک رسول گرامی‌(ص) است ‌؛ آن جهان دارد خودش را از این فیض و فوز محروم می کند ! نمی داند که پیامبر مطلب آورد به مراتب بالاتر از رهاورد موسی، به مراتب بالاتر از رهاورد عیسای مسیح و به مراتب بالاتر از ره آورد انبیای ابراهیمی (علیهم السَّلام).

بیانات حضرت آیت الله جوادی آملی (مدظلّه) در جلسه درس اخلاق در دیدار با جمعی از طلاب مدرسه علمیّه رضویه قم، دانشجویان دانشگاه علوم انتظامی تهران و اقشار مختلف مردم‌؛ قم   ـ   18/12/1384    

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

(1) صف / 6       (2) آل عمران / 164       (3) ر. ک: انبیاء / 107

(4) ر. ک: بقره / 185    (5) ر. ک: بقره / 2 و …   (6) برداشت از: اسراء / 82

(7) برداشت از: آل عمران / 138     (8) ر. ک: انعام / 122     (9) طه / 64

(10) أعلی / 14     (11) شمس / 9       (12) قصص / 78