طرح اصلاح الگوی مصرف  بر اساس نظرات مقام معظم رهبری (دامت برکاته)

فهرست

مقدمه

 مفاهیم واصطلاحات

 مصادیق ونمونه ها

 بیان طرح

 ضرورت ها

 موانع وآسیب ها

 اهداف دوربرد یا ماُموریت ها

 اهداف کوتاه مدت

 سیاست ها و خط مشی حاکم

 راه کارها وروش های اجرایی

 کنترل ونظارت

بسمه تعالی

 مقدمه

 آنچه من به ملت عزیزمان عرض می کنم این است: ما دردعای اول سال خواندیم که

« یا محول الحول والاحوال حول حالنا الی احسن الحال» حال ما را به نیکوترین حالها

تبدیل کن. این اراده الهی است، اما تلاش ملت ایران ، تلاش خود آحاد ما مردم ، یقیناً لازم

است وضروری برای توجه لطف خدا ورحمت الهی است .

 ما باید همت کنیم برای تحویل احوال خود، برای نیکو کردن زندگی خود، ذهن خود، دل خود، دنیا وآخرت خود، این وظیفه یکایک ملت ایران است.

 عرصه گسترده ی عظیمی ازمعنویات واموردینی وذهنیات انسان تا حقائق خارجی وآنچه که مورد ابتلا در زندگی شخصی ما وزندگی اجتماعی ماست.

 زیرا این دستور بزرگ الهی است که هرسال دراین دعای شریف تکرارمی شود، قرار گرفته است: « حول حالنا الی احسن الحال» من فقط به یک نمونه  اکتفا می کنم واین را مصداق برجسته وبارزی ازتحویل احوال خودمان به شمارمی آورم وبه شما ملت عزیز عرض می کنم ، ما درزمینه مصرف ، در زمینه ی هزینه کردن منابع کشور که به وسیله خود ما وبه وسیله همه برادارن هم میهن ما وبه وسیله مسئولین کشوربا زحمت زیاد به بوجود می آید دچارنوعی بی توجهی هستیم که بایستی این را تبدیل کنیم به یک توجه واهتمام خاص، ما دچاراسراف هستیم ، ما دچارولخرجی وولنگاری درمصرف هستیم.

 مقام معظم رهبری دامت برکاته

 پیام نوروزی 1388

مفاهیم واصطلاحات

قناعت:(منظورازقناعت این نیست که دست به نعمت های الهی نزنید وازآنها بهره مند نشوید، مقصود این است که حد واندازه نگه دارید، زیاده روی واسراف نکنید، نعمت های الهی را ضایع نکنید.) 4/1/72

(قناعت به معنای نخوردن نیست، به معنای زیاده روی کردن، مال خدا را حرام نکردن ونعمت الهی را ضایع نکردن است.) 1/1/76

صرفه جوئی: (صرفه جوئی به معنای گدا بازی نیست که بعضی بگویند چرا نمی گذارید مردم ازنعمت های خدا استفاده کنند، نه، استفاده کنند ولی اسراف و زیاده روی نکنند.) 1/1/76

(صرفه جوئی به معنای درست مصرف کردن، بجا مصرف کردن، ضایع نکردن مال، مصرف کارآمد وثمربخش کردن است.) 1/1/88

میانه روی: (قرآن می فرماید: «والذین اذا انفقوا»کسانی که وقتی می خواهند خرج کنند    «لم یسرفوا ولم یقتروا» نه اسراف می کنند، نه زیاده روی می کنند و نه تنگ می گیرند وبا فشاربرخودشان زندگی می کنند، نه اسلام این را هم توصیه نمی کند، اسلام نمیگوید که مردم بایستی با ریاضت وزهد آنچنانی زندگی کنند، نه معمولی زندگی کنند، متوسط زندگی کنند.) 21/7/76

اسراف دراموال واقتصاد: (اسراف دراموال واقتصاد این است که انسان مال را مصرف کند بدون اینکه این مصرف اثروکارایی داشته باشد. مصرف بیهوده ومصرف هرزدر حقیقت هدردادن مال است.)1/1/88

اسراف ازنظرشرع مقدس: (می خواهم این مطلب را ملت عزیزمان بدانند که اسراف فعل حرام است، گناه است، خلاف شرع است.) 1/1/88

اسراف درقرآن وروایات: (قرآن می فرماید: «لاتسرفوا ان الله لایحب المسرفین، کلوا واشربوا ولاتسرفوا» بخورید، بیاشامید اما زیاده روی نکنید. درآیه شریفه دیگر:     «کلوا من ثمره اذا اثمر واتوا حقه یوم حصاده ولاتسرفوا ان الله لایحب المسرفین»         خداوند اسراف کنندگان را دوست نمی دارد. ما بندگان خدا هستیم، اینها حرف دین است وروایات زیادی دراین زمینه وجود دارد.)1/1/88

 مصادیق ونمونه ها

مهریه: (این مهریه های گرانقیمت که برای مقدمات ازدواج دخترهایشان می گذارند، خطاست، نمی گویم حرام است اما پدیده ی زشت وبدی در جامعه است، زیرا ارزشهای انسانی را تحت الشعاع ارزش طلا وپول قرارمی دهد.) 26/9/71

تجمل گرائی: (اینها ازموارد اسراف است: وسایل تجملات، وسایل آرایش، مبلمان خانه، تزئینات داخل خانه، اینها چیزهایی است که ما برای آنها پول خرج می کنیم .) 1/1/88

(کسانی- زنها- بروند پول بدهند طلا بخرند، زینت الآت بخرند، وسایل زندگی رنگارنگ بخرند ودرانواع واقسام روشها ومنش های زندگی اسراف کنند.) 25/9/71

خوراک وپوشاک: (نان ضایع می شود، چقدرغذای طبخ شده ضایع می شود، چقدرمیوه مصرف نشده ضایع می شود، ازخانه ها بیرون ریخته می شود، چقدرلباس زیادتراز اندازه لازم، چند برابراندازه لازم خریداری می شود ودرخانه ها وصندوق ها می ماند برای اینکه یک باردرمراسمی پوشیده شود.) 4/1/72

فعالیت های اقتصادی بیجا: (اگرضرورت هایی هم این کار را درآن دوره ایجاب می کرد،نباید دیگراین کارها دردوره های بعد ازجنگ،دردهه ی دوم وسوم انجام می گرفت، نباید بیخود شرکت تولید می شد و... خیلی ازدرآمدهایی که باید درخدمت تولید، درخدمت گردش صحیح پول درجامعه قرار می گرفت، صرف کارهای غیرلازم شد، فعالیت های اسراف آمیز، ساختمان سازی های بیخودی، ...) 30/11/85

اسراف نان: (ازجمله اسراف درنان، برحسب بررسی میدانی که درتهران وبعضی مراکز استان ها شده است، گفته می شود که 33 درصد نان ضایعات است، یک سوم همه ی نانی که دراین شهرها تولید می شود دورریخته می شود. فکرش را بکنید یک سوم، آن وقت کشاورزبا آن همه زحمت گندم را تولید کند واگریک سال بارندگی کم بود، مثل سال گذشته که تولید گندم درکشورزکم شد، دولت ازپول عمومی، ازبودجه مردم گندم ازکشور وارد کند. این گندم آرد بشود وخمیربشود، نان بشود، بعد یک سوم ازاین همه بشدت دور  ریخته شود. چقدرتاٌسف آوراست، متاٌسفانه این واقعیت دارد،این هست.) 1/1/88

اسراف آب: (درمورد آب بررسی هایی که کرده اند، می گویند تلفات آب درمصرف خانگی تا حدود 22 درصد است. کشورما کشورپرآبی نیست، حداکثرصرفه جویی را ما مردم ایران باید انجام دهیم.) 1/1/88

اسراف انرژی: ( مصرف کشت ومصرف صنعت هم یک جوردیگراسرافهایی دارد. آنچه که بررسی ها به عنوان آماردراختیارماست، ما مجموعاً بیش از2 برابرمصرف متوسط جهان درانرژی، چه برق، چه حاملهای انرژی مصرف می کنیم. یعنی نفت، گاز، گازوئیل وبنزین. مصرف این چیزها درکشورما از2 برابرمتوسط جهان بیشتراست. خوب این اسراف است.) 1/1/88                                                                 (شاخصی به نام شاخص شدت انرژی وجود دارد، یعنی نسبت بین انرژی که مصرف می شود با کالایی که تولید می شود، که هرچه انرژی ای که مصرف می شود کمتر باشد برای کشورسودمندتر است. دراین زمینه گاهی نسبت به بعضی ازکشورهای پیشرفته مصرف شدت انرژی ما 8 برابربیشتراست. اینها اسراف هایی است که در جامعه دارد انجام می گیرد.) 1/1/88

اسراف درمهمانی ها: ( مسافرت می روند یا می آیند، مهمانی درست می کنند، گاهی خرج آن مهمانی ها ازمسافرت مکه ای که رفته اند بیشتراست. عروسی می گیرند، عزا می گیرند، هزینه هایی که این مهمانی ها مصرف می کنند، هزینه های گزافی است. انواع غذا چرا؟ چه خبراست. درکشورما هنوزهستند کسانی که ازاولیات هم محرومند. باید کمک کنیم کشورپیش برود.)1/1/88

اسراف در گوشی تلفن همراه: ( تلفن همراه توی جیبمان گذاشته ایم، به مجرد اینکه یک مدل بالاتروارد بازار می شود، این را کأنه دور می اندازیم وآن مدل جدید را باید بخریم چرا؟ این چه هوس بازی است که ما به آن دچارهستیم.) 1/1/88

 طرح پیشنهادی                                                                                          

( لازم است بعنوان یک سیاست، ما مسئله ی صرفه جویی را درخطوط اساسی برنامه ریزی هایمان درسطوح مختلف اعمال کنیم.) 1/1/88

 ضرورت ها                                                                              

تهدیدات واقدامات دشمنان خارجی: ( اینکه می بینید بعضی فضول های خارجی، دولت های خارجی دائم ودم به ساعت چندین سال است که ملت ما را تهدید می کنند که تحریم می کنیم، تحریم می کنیم ، بارها هم تحریم کرده اند، به خاطراین است که چشم امیدشان به همین خصوصیت منفی ماست. ما اگرآدم های اهل اسراف وولنگاری درخرج باشیم ممکن است تحریم برای آدم های مسرف وولنگارسخت تمام شود.) 21/7/86

حل مشکلات اجتماعی: ( درباره مشکلات اجتماعی که درکشوروجود دارد، تحقیق کنیم وراه ریشه کن کردن اینها را پیدا کنیم، وبه دنبال این برویم که راه مبارزه با اسراف چیست. اسراف یک بیماری اجتماعی است. راه مبارزه با مصرف گرایی چیست؟ راه مبارزه با ترجیح کالای خارجی برکالای ساخت داخلی چیست؟ اینها تحقیق می خواهد.) 18/8/85

تهدید آینده کشوردراموراقتصادی، اجتماعی وفرهنگی: ( بنابراین مسئله ی صرفه جوئی واجتناب ازاسراف فقط یک مسئله اقتصادی نیست هم اقتصادی است،            هم اجتماعی است وهم فرهنگی است. آینده کشوررا تهدید می کند.) 1/1/88

ایجاد شکاف طبقاتی: ( مصرف گرایی برای جامعه بلای بزرگی است.اسراف روزبروز شکاف های طبقاتی وشکاف بین فقیروغنی را بیشتروعمیق ترمی کند.) 15/9/81

وارد شدن لطمه به اقتصاد کشور: ( فعالیت های اسراف آمیز، ساختمان سازی های بیخودی حتماً به اقتصاد کشورلطمه خورد.) 30/11/85

بوجود آمدن سختیها: ( ما اگرآدم های اهل اسراف وولنگاری درخرج باشیم، ممکن است تحریم برای آدم های مسرف وولنگار سخت تمام بشود.) 21/7/86

ازپا درآمدن جامعه: ( مصرف گرایی جامعه را ازپای درمی آورد. جامعه که مصرف آن ازتولیدش بیشتر باشد، درمیدان های مختلف شکست خواهد خورد.) 15/9/81

تقسیم نابرابرثروت: ( اسراف درجامعه لازمه ی اشرافی گری وتقسیم نابرابرثروت ومایه تضییع اموال عمومی ونعمت الهی است.) 1/1/88

هدررفتن منابع ملی: ( کاربه جایی می رسد که منابع کشوربه هدرمی رود.)1/1/88

ضرروارد شدن به کشورومردم: ( اینجورمصرف کردن درهمه ی زمینه ها، درامور ضروری زندگی، درزیادی های زندگی، به مصرف کردن بی رویه وبدون منطق، به ضررکشوروبه ضررآحاد واشخاص است.) 1/1/88

 موانع وآسیب ها

بی توجهی وغفلت:( ما درزمینه ی مصرف، درزمینه ی هزینه کردن منابع مالی کشور که به وسیله همه ی برادران هم میهن ما وبه وسیله ی مسئولین کشوربا زحمت زیاد به وجود می آید دچار نوعی بی توجهی هستیم.)1/1/88

پیروی ازهوی وهوس: ( با هوی وهوس، با خواهش دل وآنچه که نفس انسان ازانسان مطالبه می کند، نمی شود مصرف رامدیریت کرد.)1/1/88

مصرف بی رویه ): مصرف کردن بی رویه و بدون منطق وبدون تدبرعقلایی.)/1/88

مشکلات وتهاجمات فرهنگی: ( ما باید اعتراف کنیم به این مسئله، عادت های ما، روش های غلطی که ازاین وآن یاد گرفته ایم ما را سوق داده است به زیاده روی ازمصرف به نحو اسراف.)1/1/88

چشم وهم چشمی و...:( تجمل گرایی، چشم وهم چشمی ها، هوسرانی افراد خانواده مرد وزن وجوان خانواده ... آبروداری های خیالی)1/1/88

فرسودگی عوامل تولید وتوزیع انرژی: ( این شبکه های ارتباطاتی، شبکه های انتقال برق، سیم های برق، اینها وقتی فرسوده بشود، برق هدرمی رود. برق تولید کنیم، بعد با این شبکه ی فرسوده آن را هدربدهیم، که بخش مهمی هدرمی رود ویا شبکه های انتقال آب که فرسوده باشد آب هدرمی رود.)1/1/88

ادامه دارد.....