بنام خدا

استدراج چیست؟

قال الحسین(ع): الاستدراج من الله سبحانه لعبده ان یسبغ علیه النعم و یسلبه الشکر.

امام حسین(ع): استدراج خدای سبحان نسبت به بنده خود این است که نعمت‌های خود را بر او سرشار ببارد و توفیق شکر آنها را از او بگیرد.(1)

1- فرهنگ جامع سخنان امام حسین(ع)، ص850

بنام خدا

نعمت حافظه و فراموشى

بنگر که چگونه تنها یکى از این ویژگیهاى فراوان باطنى اینگونه مهم است (که اگر وجود نداشته باشد این همه نارسائى در کار انسان پدید مى آید؟ با اینکه نعمت حافظه تنها یکى از آن همه نعمت است).
بدان که نعمت فراموشى بسیار بزرگتر از نعمت حافظه و یادآورى است . اگر (نعمت ) فراموشى نبود، هیچ کس مصیبت و سختى خود را فراموش ‍ نمى کرد. حسرتش پایان نمى یافت ، کینه اش تمام نمى گشت . با یاد داشتن (و عدم فراموشى ) آفات دنیا هیچ گاه از آن بهره نمى جست . امیدى به فراموشى و غفلت سلطان (و حاکمى که دشمن اوست) و رهایى از حسد رشکبران نداشت.
آیا نمى بینى که چگونه دو نیروى حافظه و فراموشى که ضد یکدیگرند، هر کدام براى مصلحتى خاص در نهاد آدمى نهفته شده است؟
حال که چنین است و این دو نعمت (خداى جل و علا) که ضد یکدیگرند به سود انسان کار مى کنند و هر کدام براى آدمى ضرورى است ، چرا باید برخى (از مردم نادان و مشرک ) در این اشیاء متضاد به دو خالق و آفرینشگر متضاد معتقد شوند؟ [1]

پی نوشت :
[1] . رک: کتاب توحید مفضل ازامام صادق (ع)، نشر جمال، قم. توحید مفضل (شگفتی های آفرینش)،مفضل بن عمرترجمه : نجفعلی میرزایی

بنام خدا

اسوه حسنه

امام مهدی (عج) :  

إنَّ لِی فی إبنَةِ رَسولِ‏اللّه‏ِ اُسوَةٌ حَسَنةٌ ؛ ‏(الغیبه ، طوسى ، ص 286)

 دختر رسول خدا براى من سرمشقى نیکو است .

بنام خدا

استقامت فرشته را نازل میکند

آیه شماره 30  از سوره مبارکه فصلت:إِنَّ الَّذِینَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلَائِکَةُ أَلَّا تَخَافُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِی کُنتُمْ تُوعَدُونَ
ترجمه : همانا کسانى که گفتند: «پروردگار ما خداست، پس (بر این عقیده) مقاومت نمودند، فرشتگان بر آنان نازل مى‏شوند (و مى‏گویند:) نترسید و غمگین مباشید و بشارت باد بر شما به بهشتى که پى در پى وعده داده مى‏شدید.
شرح : آن چه ایمان را بارور مى‏کند و به نتیجه مى‏رساند، مقاومت است وگرنه چه بسیار مؤمنانى که بد عاقبت شدند. «قالوا ربّنا اللّه ثمّ استقاموا»
استقامت، در کنار ایمان ارزش است وگرنه کفّار نیز بر باطل خود استقامت دارند. «قالوا ربّنا اللّه ثمّ استقاموا»
خالق بودن خدا را بسیارى قبول دارند ولى در تدبیر امور پاى دیگران را به میان مى‏آورند؛ مهم آن است که انسان در ربوبیّت خداوند مقاومت کند یعنى هیچ قانون و برنامه‏اى را از غیر خدا نپذیرد. «ربّنا اللّه ثمّ استقاموا»
استقامتى ارزشمند است که طولانى باشد. «ثمّ استقاموا» (کلمه «ثمّ» براى زمان و فاصله‏هاى دور است)
انسان در اثر ایمان و مقاومت، فرشتگان را به خود جلب مى‏کند. «تتنزّل علیهم الملائکة»
فرشتگان بر غیر پیامبران نیز نازل مى‏شوند. «تتنزّل علیهم الملائکة»
بر مؤمنان مقاوم فرشتگان نازل مى‏شوند. «تتنزّل علیهم الملائکة» و بر گناهکاران، شیاطین. «هل انبّئکم على من تنزل الشیاطین تنزّل على کل افّاک اثیم»
مقاومتِ در راه حقّ، هم خوف از آینده را برطرف مى‏کند. «لا تخافوا» و هم حزن و اندوه نسبت به گذشته را. «لا تحزنوا»
بالاترین هدیه‏ى آسمانى که فرشتگان براى مؤمنان مقاوم مى‏آورند، آرامش روحى و روانى است. «لا تخافوا و لا تحزنوا و ابشروا»

به نام خدا

وزیر اعظم

بر اساس آموزه های دینی، فرزندان شما از 14 تا 21 سالگی وزیران شما هستند. برای پرورش وزیر اعظمی شایسته، این گونه عمل کنید:

§         به آنها همانند یک انسان بزرگ سال احترام بگذارید. 

§        آنها را در تصمیم گیری های خانوادگی شرکت دهید.

§        در لابه لای مشاوره گرفتن ها، برایشان از پیامدهای تصمیم های اشتباه در زندگی بگویید.

§        از امر و نهی افراطی بپرهیزید؛ از روش غیرمستقیم برای انتقال مطالب استفاده کنید.

§        دغدغه ها و درد دل های آنها را بشنوید و تا حد امکان برای برطرف کردن آن بکوشید.

§        دلایل کارها، موضع گیری ها و مقرراتی را که بیان می کنید، برایشان توضیح دهید.

§        وقتی مقررات را فراموش می کنند، محترمانه و ترجیحا غیرمستقیم به آن ها یادآوری کنید.

§        در کنار منع ها و انتقادها، از ارائه پیشنهادها و راه کارها نیز غافل نباشید.

دفتر برنامه ریزی تربیتی جامعه المصطفی العالمیه

به نام خدا

ورود ممنوع

احترام بزرگ تر ها واجب؛ ولی ما ازدواج کرده ایم، مستقل شده ایم و حالا نمی خواهیم کسی در زندگی ما دخالت کند. چه کار باید بکنیم؟

§         پیش آنها دردل نکنید. 

§        تعداد، مدت و چگونگی رفت و آمدهایتان را تنظیم کنید.َ

§        اسرار همدیگر را به بیرون خانه درز ندهید.

§        احترام همدیگر را پیش آنها کاملا نگه دارید.

§        پشت سر همسرتان، مدافع او باشید.

§        با این حال از احترام به بزرگ ترهایتان ذره ای کوتاهی نکنید.

§        از مشورت های سازنده آنها بهره ببرید، البته محترمانه و مؤدبانه به گونه ای بفهمانید که مشورت می گیرید نه دستورالعمل.

§        با کسانی که اهل دخالت نیستند بیشتر رفت و آمد کنید تا دیگران متوجه اشتباهشان بشوند.

دفتر برنامه ریزی تربیتی جامعه المصطفی العالمیه

بنام خدا

متن سخنرانی حضرت زینب (س) در شام

«زینب دختر علی بن ابی طالب ـ علیه السّلام ـ برخاست و گفت: «سپاس خدای را که پروردگار جهانیان است و درود خدا بر پیغمبر ـ صلی الله علیه و آله ـ و همة خاندان او باد. راست گفت خدای سبحانه که فرمود: «سزای کسانی که مرتکب کار زشت شدند زشتی است، آنان که آیات خدا را تکذیب کردند و به آن ها استهزاء نمودند.» ای یزید آیا گمان می بری این که اطراف زمین و ‌آفاق آسمان را بر ما تنگ گرفتی و راه چاره را بر ما بستی که ما را به مانند کنیزان به اسیری برند، ما نزد خدا خوار و تو سربلند گشته و دارای مقام و منزلت شده ای، پس خود را بزرگ پنداشته به خود بالیدی، شادمان و مسرور گشتی که دیدی دنیا چند روزی به کام تو شده و کارها بر وفق مراد تو می چرخد، و حکومتی که حق ما بود در اختیار تو قرار گرفته است، آرام باش، آهسته تر. آیا فراموش کرده ای قول خداوند متعال را «گمان نکنند آنان که کافر گشته اند این که ما آنها را مهلت می دهیم به نفع و خیر آنان است، بلکه ایشان را مهلت می دهیم تا گناه بیشتر کنند و آنان را عذابی باشد دردناک» 

آیا این از عدالت است ای فرزند بردگان آزاد شده (رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله ـ ) که تو، زنان و کنیزگان خود را پشت پرده نگه داری ولی دختران رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله ـ اسیر باشند؟ پرده حشمت و حرمت ایشان را هتک کنی و صورتهایشان را بگشایی، دشمنان آنان را شهر به شهر ببرند، بومی و غریب چشم بدانها دوزند، و نزدیک و دور و وضیع و شریف چهرة آنان را بنگرند در حالی که از مردان و پرستاران ایشان کسی با ایشان نبوده و چگونه امید می رود که مراقبت و نگهبانی ما کند کسی که جگر آزادگان را جویده و از دهان بیرون افکنده است، و گوشتش به خون شهیدان نمو کرده است. (کنایه از این که از فرزند هند جگر خوار چه توقع می توان داشت) چگونه به دشمنی با ما نشتابد آن کسی که کینه ما را از بدر و احد در دل دارد و همیشه با دیدة بغض و عداوت در ما می نگرد. آن گاه بدون آن که خود را گناهکار بدانی و مرتکب امری عظیم بشماری این شعر می خوانی: 

فاهلوا و استهلوا فرحاً ثم قالوا یا یزید لا تشل
و با چوبی که در دست داری بر دندانهای ابو عبدالله ـ علیه السّلام ـ سید جوانان اهل بهشت می زنی. چرا این شعر نخوانی حال آن که دل های ما را مجروح و زخمناک نمودی و اصل و ریشة ما را با ریختن خون ذریة رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله ـ و ستارگان روی زمین از آل عبدالمطلب بریدی، آن گاه پدران و نیاکان خود را ندا می دهی و گمان داری که ندای تو را می شنوند. زود باشد که به آنان ملحق شوی و آرزو کنی کاش شل و گنگ بودی نمی گفتی آنچه را که گفتی و نمی کردی آنچه را کردی.

بارالها بگیر حق ما را و انتقام بکش از هر که به ما ستم کرد و فرو فرست غضب خود را بر هر که خون ما ریخت و حامیان ما را کشت. ای یزید! به خدا سوگند نشکافتی مگر پوست خود را، و نبریدی مگر گوشت خود را و زود باشد که بر رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله ـ وارد شوی در حالتی که بر دوش داشته باشی مسئولیت ریختن خون ذریة او را، و شکستن حرمت عترت و پاره تن او را، در هنگامی که خداوند جمع می کند پراکندگی ایشان را، و می گیرد حق ایشان را «و گمان مبر آنان را که در راه خدا کشته شدند مردگانند، بلکه ایشان زنده اند و نزد پروردگار خود روزی می خورند.» و کافی است تو را خداوند از جهت داوری و کافی است محمد ـ صلی الله علیه و آله ـ تو را برای مخاصمت و جبرئیل برای یاری او و معاونت. 

و بزودی آن کس که کار حکومت تو را فراهم ساخت و تو را بر گردن مسلمانان سوار نمود، بداند که پاداش ستمکاران بد است و در یابد که مقام کدام یک از شما بدتر و یاور او ضعیف تر است. و اگر مصایب روزگار مرا بر آن داشت که با تو مخاطبه و تکلم کنم ولی بدان قدر تو را کم می کنم و سرزنش تو را عظیم و توبیخ تو را بسیار می شمارم، این جزع و بی تابی که می بینی نه از ترس قدرت و هیبت توست، لکن چشمها گریان و سینه ها سوزان است.

چه سخت و دشوار است که نجیبانی که لشکر خداوندند به دست طلقاء (آزاد شدگان) که حزب شیطانند، کشته گردند و خون ما از دستهایشان بریزد، و دهان ایشان از گوشت ما بدوشد و آن جسد های پاک و پاکیزه را گرگهای بیابان سرکشی کنند، و کفتارها در خاک بغلطانند (کنایه از غربت و بی کسی آنها). ای یزید! اگر امروز ما را غنیمت خود دانستی زود باشد که این غنیمت موجب غرامت(ضرر) تو گردد در هنگامی که نیابی مگر آنچه را که از پیش فرستاده ای، و نیست خداوند بر بندگان ستم کننده، به خدا شکایت می کنیم و بر او اعتماد می نماییم. 

ای یزید! هر کید و مکر که داری بکن، هر کوشش که خواهی بنمای، هر جهد که داری به کار گیر، به خدا سوگند هرگز نتوانی نام و یاد ما را محو کنی، وحی ما را نتوانی از بین ببری، به نهایت ما نتوانی رسید، هرگز ننگ این ستم را از خود نتوانی زدود، رای توست و روزهای قدرت تو اندک و جمعیت تو رو به پراکندگی است،‌در روزی که منادی حق ندا کند که لعنت خدا بر ستمکاران باد. 

سپاس خدای را که اول ما را به سعادت و مغفرت ثبت کرد و آخر ما را به شهادت و رحمت فائز گرداند، از خدا می خواهیم که ثواب آنها را کامل کند و بر ثوابشان بیفزاید، و برای ما نیکو خلف و جانشین باشد، که اوست خداوند رحیم و پروردگار ودود، و ما را کافی در هر امری و نیکو وکیل است.»[4] 

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. منتهی الامال شیخ عباس قمی.
2. تاریخ الرسل و الملوک طبری.
3. نفس المهموم، شیخ عباس قمی.

پی نوشت ها:

[1] . جعفری، سیدحسین محمد، تشیع در مسیر تاریخ، مترجم سیدمحمدتقی آیت اللهی، چاپ10، ص80.
[2] . فاطمه دختر حسین ـ علیه السّلام ـ فرموده هنگامی که ما را با آن وضع رقت بار وارد مجلس یزید نمودند، یزید از مشاهدة حال ما متاثر شد همان وقت یکی از شامی ها که آدمی سرخ گون بقود چشمش به من که دختری زیبا چهره بودم افتاد و به یزید گفت چقدر مناسب است این کنیزک را به من بخشایی ... شیخ مفید، ارشاد، مترجم، محمد باقر ساعدی خراسانی، تهران، کتابفروشی اسلامیه، چ سوم، 76، ص 479.
[3] .ابن طاووس، علی بن موسی بن جعفر، الملهوف علی قتلی الطفوف، تهران، درالاسوه، چ دوم، 75، ص 215.
[4] . ابومخنف، مقتل الحسین (اولین مقتل سالار شهیدان)، مترجم سید علی محمد موسوی جزایری، قم، انتشارات امام حسن، چ اول، 80، ص 393.

بنام خدا

صحیفه سجادیه بعد از قرآن کریم و نهج?البلاغه منبع غنی از معارف الهی است

یکی از القاب امام سجاد(ع) زین العابدین است و بسیاری از مسلمانان فقط این امام بزرگوار را با وجهه عبادی?شان می‌شناسند، در حالی که زندگی سیاسی امام سجاد(ع) بعد از واقعه عاشورا دارای نکات برجسته و مهمی است. امام سجاد(ع) بعد از شهادت پدر بزرگوارشان با عنوان امام زمان نمی‌توانستند، حکومت سیاسی داشته باشند و مسائل سیاسی را بین مردم تبیین کنند، به همین دلیل اقدام به نوشتن کتابی با عنوان «صحیفه سجادیه» کردند.این کتاب مشتمل بر 54 دعا است که همه این دعاها با مدح و ستایش خداوند آغاز می‌شوند و با موضوعاتی چون؛ توحید، ایمان، اخلاص، طلب حاجت، مقابله با سختی‌ها به مطرح کردن مسائل اجتماعی و سیاسی می‌پردازد.

امام سجاد(ع) به دلیل نداشتن آزادی عمل در جامعه سیاسی آن روز، با علم خود صحیفه سجادیه را به رشته تحریر در آورد. صحیفه سجادیه بعد از قرآن و نهج‌البلاغه از مهمترین آثاری است که حقایق معنوی الهی در آن بیان شده است و به همین دلیل به «زبور آل محمد(ص)» مشهور شده است. امام سجاد(ع) علاوه بر صحیفه سجادیه رساله‌ای به نام «رساله حقوق» دارند که در آن به 51 حق که بر گردن افراد جامعه است اشاره می‌کنند.

این رساله به حق خردسال، حق مادر،حق فرزند،حق دشمن، حق مستشار و... می‌پردازد و بیان می‌کند که هر چیزی حقی دارد و همه افراد باید مانند پدرم حسین(ع) از حق خود دفاع کنند.امام سجاد(ع) در این رساله مفاهیم اجتماعی و سیاسی را به واقعه عاشورا مرتبط می‌کند تا بدین وسیله هدف امام حسین(ع) از قیام عاشورا را زنده و جاوید نگاه دارد.

به نام خدا

کودکان را نه زیر بار توجه زیادی خفه کنید و نه در کویرستان توجه و عاطفه بزرگشان کنید، بلکه ...

§         مهم با آنها بودن است نه اینکه چه کاری انجام دهید.

§        در طول روز، هر وقت کودکانتان را دیدید، نگاهی محبت آمیز به آنها هدیه دهید.

§        خواسته های زیادی کودکانتان را در دریافت توجه نبینید!

§        اگر وقت ندارید و کودکانتان توجه می خواهند، به آنها بگویید اگر فعالیت خاصی را انجام دهید یک امتیاز می گیرید.

§        برای چند امتیاز یک پاداش قرار دهید.

§        «تبعیض در توجه» بین کودکان، ممنوع.

§        از سرزنش فرزندتان در جمع دیگران خودداری کنید.

دفتر برنامه ریزی تربیتی جامعه المصطفی العالمیه

به نام خدا

نظم، نظم تا پیروزی

اگر شلخته بودن کودکتان شما را کلافه کرده است، با راه کارهای زیر به جنگ بی نظمی هایش بروید و تا رسیدن به پیروزی استقامت کنید:

§         نظم را با تهدید، خشم و زورگویی آموزش ندهید.

§        با محبت به کودک، هم او را از لحاظ روانی به آرامش برسانید و هم زمینه اطاعت او را فراهم کنید.

§        از تشویق به هنگام و مناسب کودک برای منظم بودنش غافل نشوید.

§        فواید نظم را در قالب داستان یا بازی به کودک بیاموزید.

§        برای کودک تان الگوی عملی نظم باشید.

§        رویه ای ثابت در اجرای مقررات نظم داشته باشید.

§        اصل تدریج را در درخواست نظم از کودک تان فراموش نکنید.

§        شخصیت فرزندتان را در هنگام بی نظمی لگدمال نکنید، کارش را اشتباه معرفی کنید.

دفتر برنامه ریزی تربیتی جامعه المصطفی العالمیه